T.C.
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ
UYGULAMALI BİLİMLER YÜKSEKOKULU
ULUSLARARASI TİCARET BÖLÜMÜ
E-TİCARET VE İLETİŞİM TEKNİKLERİ
E-İŞ MODELLERİ
HAZIRLAYANLAR:
SAMET ARSLAN
BİLGE TÜRKYILMAZ
DANIŞMAN: YRD. DOÇ. DR. VEDAT BAL
MANİSA/2011
İçindekiler
KAVRAM
OLARAK E-İŞ
E-iş (e-business) bir
işletmenin iş, iletişim ve işbirliği ilişkilerini internet ortamına
taşımasıdır. Bir bankanın, bankacılık işlemlerinin internet üzerinden
gerçekleştirmesi, bir üniversitenin öğrenci kayıtlarını internet üzerinden
kabul etmesi, zincir bir mağazanın şubeleri arasında ürün yönetimini internet
ortamında yapması, bir kargo firmasının ürün ve araç yönetimini elektronik
ortamda yapması birer e-iş modelidir. E-iş modelleri, bankacılık gibi çok
karmaşık yapıya sahip olabileceği gibi, ürün ve reklam tanıtımları gibi basit
bir yapıda da olabilir.
E-iş
mevcut ve potansiyel müşterilere rakiplere kıyasla daha üstün değer sunmak
amacıyla;
·
Yeni bir iş sistemi yaratmak veya
·
Mevcut bir iş sürecini geliştirmek,
dönüştürmek veya
·
Yeni bir icat için elektronik ağların ve
bağlantılı teknolojilerin kullanımı olarak da tanımlanabilir.
E-İş
(E-Business), her türlü iş bağlantıları ve bunlarla ilgili kısımların
elektronik ortamda yürütülmesini tarifleyen bir kavramdır. Yani, bir iş
ortamının parçaları olan müşteriler, işçiler, ortaklar arasındaki ilişkiler,
yeni iş bağlantı yazışmaları ve benzeri her şey elektronik ortamda gerçekleşir
(e-posta kullanarak, sanal proje grupları yoluyla, faks ve data haberleşme
sistemleri kullanarak vb). Büyük oranda; potansiyel müşterileri elde
tutmak, yeni müşteriler kazanmak ve müşterilerle ilişkileri geliştirmek, hizmet,
satış ve bilgilendirme servisleri ile mümkün olan en kısa zamanda müşterilere
ulaşmak, üretimde ve her türlü iş prosesinde maliyeti düşürüp verimi
arttırmak gibi konularda internet/intranet ve özellikle web
teknolojilerinin kullanılmasını içerir.
Her tür mal ve hizmet satışı için e-iş ve
e-ticaret uygulamaları kullanılabilir. Günümüzde artık internet üzerinden hemen
her şeyin satışı yapılmaktadır. Ancak, özellikle bilgisayar ürünleri, kitaplar
ve magazin dergileri, müzik, video ürünleri ve diğer eğlence pazarı ürünleri,
abonelik bazlı servis veren yerler e-ticaret içinde en çok ciroya sahip alanlar
olarak göze çarpmaktadır. Aslında e-ticaret uygulamalarının ilk (ve hala en
popüler) örneklerinden biri de, web üzerinden bilgisayar programı satışıdır.
(shareware program stratejisi-kullan, beğenirsen öde-). http://www.e-ticaretmerkezi.net/eticaretsss.php
(Erişim Tarihi: 20.12.2011)
E-iş’te
kullanılan araçlar; telefon, faks, televizyon, dijital para (elektronik cüzdan,
elektronik mevduat), internet, vb. olarak sıralanabilir.
E-İŞ MODELLERİ
Internet
ve internet teknolojilerinin gelişmesi ile birlikte iş modeli kavramı da
daha
çok konuşulmaya başlanmıştır. İşletmeler, faaliyetlerini yeniden şekillendirmek,
müşterileri için hangi değerleri yaratacaklarını belirlemek, bütün bunları
yaparken hangi teknolojileri kullanacaklarına karar vermek ve nasıl para kazanacaklarını
belirlemek istemektedirler. Internetin işletmelere yeni iş fırsatları açması,
işletmelerin yeni iş yapma modelleri geliştirmelerini sağlamıştır.
E-iş’te
dört taraf bulunmaktadır; kurumlar/işletmeler, tüketiciler, vatandaşlar ve
devlet. Bunların her birinin elektronik ortamda birbirleriyle olan ilişkileri
e-iş’in türlerini oluşturmaktadır.
E-iş
kullanım şekillerine ve taraflara bağlı olarak;
·
B2B, Business-to-Business: İşletmeler arası
(örneğin; alibaba.com),
·
B2C, Business-to-Customer: İşletme ile
tüketici arasında (örneğin; Markafoni, Hepsiburada),
·
C2C, Customer-to-Customer: Tüketici ile
tüketici arasında (örneğin; ebay.com, gittigidiyor.com),
·
P2P, Person-to-Person: Bireyler arasında,
·
B2G, Business-to-Goverment: İşletme ile devlet
kurumları arasında,
·
P2G, Person-to-Goverment: Bireyler ile devlet
kurumları arasında,
·
G2G, Government-to-Government: Devletin
kurumları arasında
e-iş modelleri
geliştirilmiştir.
Person-to-Person (P2P) denilen, C2C’nin bir
başka türü olarak, arkadaşlar arası denebilecek tür yeni eklenmiştir. Firmalar
arası ticaret (B2B) hacmi en büyük kategori olup, B2C’den beş kat büyük olduğu
tahmin edilmektedir (İGEME, 2009:224). Bunun başlıca nedenleri, bilgisayar
kullanımının tüketiciler arasında çalışma ortamlarına oranla daha az düzeyde
olması, internet üzerindeki güvenlik sistemlerine kuşkulu yaklaşım
ve tüketicilerin e- ticaret ile elde
edecekleri kazançtan habersiz oluşlarıdır.
E-İŞ
MODELLERİNİN SINIFLANDIRILMASI
Bu
konuda belirli bir sınıflandırma olmamakla birlikte yapılan sınıflandırmaların kesin
ve doğru olduğu da söylenemez. Dayal vd. (2000) göre 6 temel ekonomik model
bulunmaktadır ve internet markasının başarısı iki veya daha fazlasını
birleştirme yeteneğine bağlıdır. Bu modeller;
·
Perakende modeli,
·
Medya modeli,
·
Danışmanlık modeli,
·
Kendin yap modeli,
·
Siparişe göre üretim modeli ve
·
Bilgi hizmetleri modelidir (Akıncı, 2002:28).
Örneğin;
Booking.com, perakende ve medya modellerini birleştirerek diğer online ve
klasik seyahat acentecilerine göre çok yüksek olan ve imrenilen bir satış
hacmine ulaşmıştır. Perakende modeli uygulayarak firma konaklama gibi seyahat
hizmetleri tedarikçilerini bir araya toplamaktadır. Medya modelini uygulayarak
da üçüncü kişilerin reklamlarını yaparak kendi müşterilerine onların ürün ve
hizmetlerini sunmaktadır. Bilgisayar üreticisi olarak Dell de, hem
tüketicilerine tasarım imkanı sunarak kendin yap modelini hem de siparişe göre
üretim modelini kullanmaktadır.
Ralpha
ise daha ayrıntılı olarak e-iş modellerini aşağıdaki şekilde sınıflandırmış ve
firmaların bu modelleri çeşitli şekillerde uyguladıkları gibi web iş
stratejilerinin bir bölümü olarak modelleri birleştirerek kullanabileceklerini
belirtmiştir. Örneğin reklam modeli üyelik modeliyle birlikte
kullanılabilmektedir (Akıncı, 2002:29).
·
Komisyoncu Modeli
§ Alışveriş
Gerçekleştiren
§ Pazar
Değişimi
§ Ticaret
Topluluğu
§ Toplu
Alım
§ Distribütör
§ Sanal
Alışveriş Merkezi
§ Mezat
Komisyoncusu
§ Tersine
Mezat
§ Arama
Motorları
§ Ödül
Simsarı
·
Reklam Modeli
§ Genel
Portallar
§ Kişiselleştirilmiş
Portallar
§ Spesifik
Portallar
§ Ücretsiz
Model
§ İndirim
Modeli
·
Bilgi Toplama Modeli
§ Üyelik Modeli
§ Tavsiye
Sistemi
·
Tüccar Modeli
§ Sanal
Tüccar
§ Katolog
Tipi Tüccar
§ Surf-and-Turf
§ Bit
Vendor
·
Üretici Modeli
·
Abonelik Modeli
Timmers’ın
Sınıflandırması:
Sanal Mağaza: Şirketin
kendisinin, sattığı ürünün/hizmetin promosyonunun yapıldığı model.
Elektronik Alım Satım: Elektronik
ortamda teklif hazırlama, ürünün/hizmetin alımı ve satımının yapıldığı model.
Elektronik Müzayede: Geleneksel
müzayede sisteminin elektronik ortamdaki örneğidir.
Elektronik Alışveriş Merkezi: Birçok
elektronik dükkanın birlikte bulunduğu elektronik alışveriş merkezi olarak düşünülebilir.
Sanal Topluluklar: Müşteri
veya ortakların üyeliklerinin topluluğa kattığı değere odaklanan bir modeldir.
Değer Zinciri Servis Sağlayıcısı: Değer
zincirinin belirli bir parçası (elekronik ödeme, lojistik) için destek sağlayan
internet modelidir.
Değer Zinciri Bütünleştiricisi: Değer
zincirinin pekçok basamağını bütünleştirerek değer yaratan internet iş modelidir.
Üçüncü Parti Pazaryerleri
İşbirliği Platformları
Bilgi Komisyonculuğu
Lauden
ve Trauver’in Sınıflandırması:
(B2C)
İşletmeden Tüketiciye İş Modelleri
Portal:
Internette arama, e-posta, haberler, chat, müzik gibi servis ve içerik
paketlerinin bulunduğu, kullanıcının internette surf yapmaya başlama noktası
şeklinde yararlanılan iş modelidir.
E-Perakendecilik:
Müşterinin,
evinden veya işinden ayrılmadan, günün herhangi bir saatinde alışveriş
yapabildiği perakende mağazacılık iş modelinin online versiyonudur.
İçerik
Sağlayıcılar: Kullanıcılarına bilgi ve eğlence içeriği sağlayan
iş modelidir.
Ticari
İşlem Komisyonculuğu: Öncelikli değer yaratma stili müşterilerine para
ve zaman tasarrufu sağlamak olan, online satış transactionına dayalı iş
modelidir.
Pazar
Yeri Oluşturucu: Internet teknolojilerini kullanıp, alıcı ve
satıcıları biraraya getirerek pazar yaratan web tabanlı iş modelidir.
Hizmet
Sağlayıcı: Bir üründen ziyade, bir hizmet sunarak veya satarak para
kazanan şirketlerin uyguladığı iş modelidir.
Toplum
Oluşturuculuk: Ortak ilgileri, tecrübeleri ve hobileri olan
bireylerin biraraya getirilerek dijital online bir çevre oluşturulduğu iş
modelidir.
(B2B)
İşletmelerarası İş Modelleri
Marketplace/Exchange
(B2B Hub): Alıcı ve satıcı işletmelerin biraraya
getirilerek satış maliyetlerinin düşürülmeye çalışıldığı elektronik
pazaryerleri iş modelidir.
E-Dağıtıcı: Ürün
ve hizmetlerin diğer bireysel işletmelere doğrudan teminini sağlayan şirketlere
dayalı iş modelidir.
İşletmeden
İşletmeye Hizmet Sağlayıcı (B2B): Diğer firmalara iş hizmetleri satan
işletmelere dayalı iş modelidir.
Matchmaker:
Diğer
işletmelerin web üzerinde ihtiyaç duyduğu şeyleri ve istediklerini bulmaya yardım
eden işletmelerin oluşturduğu iş modelidir.
Bilgi
Aracısı: Müşteriler hakkında bilgi toplayıp onları diğer işletmelere
satan anlayışa dayalı iş modelidir.
Tüketicilerarası
(C2C) İş Modelleri
Pazar Yaratıcı: Bir müşterinin ürün satmak için diğer müşteriye ulaşmasına yardım eden
iş modelidir.
Kişilerarası
(P2P) İş Modelleri
İçerik Sağlayıcı: Web üzerinden dosya ve diğer kaynakların paylaşımını
sağlayan teknolojiyi kullanan müşterileri birbirine bağlayan iş modelidir.
Çeşitli: Kablosuz
teknolojiyi kullanarak işletme uygulamalarının genişletilmesine dayalı bir iş modelidir.
Mobil
Ticaret (M-Commerce)
Eisenmann’ın
Sınıflandırması:
İnternet
Erişim Sağlayıcıları: Son kullanıcı veya işletmelerin internete bağlanmaları
için gerekli yazılımsal veya donanımsal altyapıyı sunan iş modelidir.
Online
Portallar: Üçüncü parti içeriklere erişmek için yardımcı olan iş
modeli sistemidir.
Online
İçerik Sağlayıcı: Üçüncü parti içeriklere erişmek için
yardımcı olan iş modeli sistemidir.
Online
Perakendecilik: Üçüncü parti hizmet sağlayıcılarını
kullanarak ürünlerini/hizmetlerini satarlar.
Online Pazar Oluşturucular: Bir ticaret altyapısı kurularak pazar alanı oluşturan
internet iş modelidir.
Ağ Yoluyla Fayda Sağlayıcılar: Internet üzerinden kullanıcıları birbirlerine veya
web sitelerine ulaştıran yazılımlar sağlayıp dağıtan iş modelidir.
Uygulama Hizmeti Sağlayıcıları: Kullanıcıların başka serverlardaki yazılımları internet
yoluyla kullanmalarına izin veren sistemler sağlayan iş modelidir.
Online
Komisyonculuk
Rappa’nın
Sınıflandırması:
Komisyonculuk Modeli: Komisyoncular
pazar oluşturuculardır. Değiş tokuşu kolaylaştırmak için alıcı ve satıcıları bir
araya getirirler.
Reklamcılık Modeli: Geleneksel
medya yayın sisteminin web’e uyarlanmış halidir. Bu modelde yayıncı web
sayfasıdır. E-posta, chat, forum gibi hizmetlerle reklam formunda mesajlar
kullanılır. Gelir de hem buradan hem de sayfanın trafiğinden sağlanır.
Bilgi Aracılığı Modeli: Internet
yoluyla, müşteriler ve tüketim alışkanlıkları hakkında veri toplama veya belirli
bir pazarı anlamaya çalışma gibi fonksiyonları
içerir.
Tüccar Modeli: Internet
üzerinden ürünün/hizmetin toptan veya perakende satışını içerir.
Doğrudan Üretici Satışı Modeli: Dağıtım
kanalının kısaltılıp, üreticinin müşteriye doğrudan ulaşarak satış işleminin gerçekleştiği
modeldir.
Topluluk/Toplum Modeli: Kullanıcı
bağlılığı sistemine dayalıdır. Siteye ortak ilgi sahibi topluluk yaratarak yan
ürünler satmak ve gönüllü bağışlar gelir getiren unsurlardır.
Sistem Üyeliği Modeli: Kullanıcılar;
günlük, aylık veya yıllık ücret ödeyerek sunulan hizmetten yararlanırlar.
Fayda ve Hibrid Modeli: Bu
model kullanılan hizmetin ölçülmesi ve ödediğin kadar kullan yaklaşımını esas
alır.
Affiliate
Afuah ve Tucci’nin
Sınıflandırması:
Komisyonculuk Modeli: Bu
modelin başlıca dayanağı, satıcı ve alıcı bir araya getirilerek yapılan satış
üzerinden belirli bir komisyon alınmasıdır.
Reklamcılık Modeli: Bu
modelde son kullanıcının ilgisi çekilmeye çalışılır. Amaç mümkün olduğunca çok
göze ulaşabilmektir.
Markup: Bu
modelde amaç üretimden ziyade satış yaparak değer elde etmek üzerinedir. Geleneksel
olarak yapılan toptancılığın veya perakendeciliğin internet üzerinden yapılan halidir.
Üretim Modeli: Üretilen
ürünün, son kullanıcıya veya müşteriye internet üzerinden ulaşmasını sağlamaya
çalışan modeldir.
Hizmet Alma Ödemesi Modeli: Belirli
bir hizmet için, kullanıcının tam olarak ne miktarda kullandığından bağımsız,
belirli bir periyotta, ödeme yaptığı iş modelidir.
Havale Etme Modeli
Kullandığın Kadar Öde Modeli: Bu
modelde, alınan hizmet tam olarak ölçülür ve kullanıcı tükettiği kadar ödeme
yapar.
Bu
bölümde açıklanmaya çalışılan internet iş modelleri, bu alandaki önemli araştırmacıların
sınıflandırmalarına dayandırılmıştır. Her araştırmacı, modelleri, farklı
değişken ve boyutlar üzerine oturtmaktadır. Araştırmacıların bir bölümü, internet
iş modellerini geleneksel iş yapma biçimlerinin içine interneti katma derecesine
göre sınıflandırırken, bir kısmı farklı e-ticaret biçimlerine göre (B2B, B2C
vb.), bazıları ise müşteri ilişkileri boyutu kapsamında sınıflandırmışlardır.
E-İŞ
MODELLERİNDE TEMEL BAŞARI FAKTÖRLERİ
Her
işte olduğu gibi e-ticarette başarı da önceden yapılacak ciddi fizibilite
analizlerini, planlama, yürütme ve kontrolde başarıyı ve yönetim girdilerinin
istenen etkinlik ve etkililikte olmasını gerektirir. Burada değinilen, işin özü
bir kaç nokta var:
·
Sahip olduğunuz iş fikrini pazar araştırması
yaparak sınayın. Gerçekleri isteklerinizle eşleştirin. Çoğu girişimci sadece yapmayı
düşündüğü işe odaklanıp, bunun karşılığında pazarda bu yönde bir talep, istek
ve ihtiyaç var mı sorgulaması yapmamakta, yapanlar ise doğru parametreler
kullanmamaktadır.
·
Her anlamda farklı olmaya çalışmak gerekir:
İyi bir strateji, pazarı iyi anlamak ve tabii ki stratejiyi uygulayacak
kaynaklara sahip olmak gerekir.
·
İyi network ve ilişkiler e-ticarette çok daha
kritiktir.
·
Her iş zaman, enerji ve tam isteklilik
gerektirir. 100 metre mi, maraton mu? Bir e ticaret sitesinden kurulduğu ilk
gün sipariş almayı beklemek gerçekçi değildir, pazarda müşterilerde güven
uyandırmak için belirli sürelere ihtiyaç vardır (İGEME, 2009:244).
Burada
yapılan işin türü de önemli bir noktadır. İnternete uygun bir iş olması
gerekmektedir. Piyasada o alanda rekabet varsa işi zorlaştırır. Rekabetin
olmadığı alanları seçmek daha iyidir. Piyasaya girmeden önce potansiyel müşteri
sayısını ve para ödeyerek bir hizmeti alma eğilimlerini ölçmek gerekir. Yani
müşteri tabanı da önemli bir başarı faktörüdür. Ayrıca web sitesinin özelliklerine
de dikkat edilmeli. Şık ve kolay bir site her zaman tercih edilir. Web
sitesinin hızı ve güvenli olması da etkin bir kriterdir.
Tüm
bunlara ek olarak elekronik iş ortamlarında başarılı olabilmek için 7 temel
prensip bulunmaktadır.
Ø Satın alma işlemleri kolaylaştırılmalıdır.
Ø İyi servis sağlanmalıdır.
Ø Kişiler memnun edilmelidir.
Ø Elektronik posta ile Geri Besleme sağlanmalıdır.
Ø Ödeme kolaylaştırılmalıdır.
Ø Satıcı kendini güvende hissetmelidir.
Ø Etkin ve düzenli bir iletişim kurulmalıdır.
Elektronik iş
modelleri müşterilerin özellikle hız, kıyaslama ve fiyat açısından
hizmet beklentilerini arttırmaktadır. Bu gelişmeler pazarlama stratejilerini
temelden değiştirmiştir.
Elektronik pazaryerleri katılımcı olan alıcı ve
satıcıların fiyatlar ve ürün özellikleri hakkında bilgi değişimine imkan veren
kurumsal bilgi sistemleridir. Çok sayıda alıcı ve satıcının ve başka
katılımcıların ek hizmetlerle desteklenen dinamik ve merkezi bir pazar yeri
sayesinde iletişimde bulunmalarını ve işlem yapmalarını sağlayan kurumlar arası
bilgi sistemi olarak da tanımlanabilir.
Bu sitelerin türleri;
- Alıcı ve/veya satıcı firma profili ve ürün
detaylarını içeren rehberler,
- Alım ve satım talebine yer verenler,
- Ya da her ikisini birden yapanlar şeklinde
olabilir.
Pazaryerlerine örnek olarak, otomotiv
sektöründe 2000’de kurulan Covisint’te 250 müşteri olarak büyük otomobil üretim
firmaları vardır. Ayrıca tüm dünyadan 25.000 tedarikçiye ulaşmak mümkündür.
Elektronik
Pazaryerlerinin Firmalara Faydaları
·
Satın alma maliyetlerinin düşmesi: İsraf ve
aracı marjlarını engelleyerek doğrudan malzeme alımında % 15’lik bir tasarruf
ederler. Fiyatlar açık hale gelir.
·
İşlem maliyetlerinin düşmesi: Otomasyon ve
standardizasyon işlem maliyetlerini azaltır, iş yapma metodlarını
basitleştirir.
·
Yeni iş ortağı bulma ve iş yapmayı sağlar.
·
Tedarik zincirinde otomasyon sistemlerini
kullanarak verimliliği artırır.
Elektronik
Pazaryerlerinin Avantajları
Sanal
pazaryerleri KOBİ’lere birçok bakımdan fayda sağlar. Aşağıdakiler sadece
birkaçıdır.
Ø Çok
sayıda geniş pazara erişim
Ø
Yeni ortaklıklar için daha büyük potansiyel
Ø
Yönetim ve haberleşmede esneklik
Ø
Uygunluk (24/7 saat erişilebilme)
Ø
Bilginin güncellenmesi
Ø
Düşük işlem maliyetleri
Ø
Ürün/hizmetlerin farklılaştırılması
Ø Büyük
firmaların tedarik zincirine girme becerisi
Fiziksel
mağaza ile internetteki sanal mağazanın farklılıkları şunlardır:
Fiziksel
mağazada tezgahtarlık hizmeti varken, sanal pazaryerlerinde telefon yada
e-maille tegahtara bağlanılabilir. Ürün tarifleri ve bilgi sayfalarına kolayca
ulaşılabilir. Fiziksel mağazalarda vitrün düzenlemesi önemlidir. Elektronik
pazaryerlerinde aynı işlem anasayfa için geçerlidir. Mağaza düzeni, ürünlerin
sepete konulması fiziksel mağazanın özelliği iken, elektronik pazaryerlerinde
de hiyerarşik yapıdaki ürün listeleri göze çarpmaktadır. Mağazanın tanıtımı
sanal pazaryerlerinde elektronik kataloglar, özel çekilişler ve diğer sitelere
verilen linklerle yapılır. Fiziksel mağazada elemanın kalifiye olması ve
müşteri ile ilişkilerini iyi tutabilecek düzeyde biri olması gerekir. Sanal
pazaryerlerinde ise siteyi yönetenlerin yetenekli ve pazarı iyi takip edebilme
özelliğine sahip kişiler olması gerekirken, site için de müşteri istek ve
şikayetleri dikkate alınmalıdır. Fiziksel mağazada tüketiciler ürünün
kalitesini yakından görme olnağına sahipken online mağazalarda sadece ürün
tanıtıcı bilgi mevcuttur.
E-Pazaryerlerine
Girişteki Engeller
Ø KOBİ’lerin
e-pazaryerlerinin önemini anlayamaması ve bu yönde yatırım yapmaması,
Ø E-Pazaryerlerine
giriş ücretlerinin yüksek olması,
Ø KOBİ’lerin
e-pazaryerlerinin yapısını ve işleyişini anlayamaması ve genel bilgi eksikliği,
Ø Çok
sayıda ve karmaşık yapıda teknolojinin kullanılması,
Ø Kısa
dönemde fayda alınamayacağını düşünme, bu işe uzun dönemli bakamama,
Ø Bazı
e-pazaryerlerinin sadece alıcılar için avantajlı olması,
Ø Ticaretin
fiziksel tarafı yabancı dil, kültür farklılığını ve ihracat ithalat
prosedürlerini ayrıca ele almayı, yani zaman, emek ve katılımı gerektirmesi,
Ø Planlama,
haberleşme, yazım ve donanım masraflarının olması,
Ø İşlemlerdeki
bilgi güvenliliğine güvenilmemesi, bilgi vermekte çekimser kalınması,
Ø Firma
yöneticilerinin ve iş ortaklarının değişime direnç göstermesi ve
e-pazaryerlerinin faydalarını anlayamamalarıdır.
Kullanıcıların, bir anahtar kelime (konuyu
tanımlayan bir kelime ya da kelimeler) yazarak, belli bir konu hakkında bilgi
bulmasına olanak tanıyan internet hizmetidir. Genelde kullanılan arama
programları Google, Yahoo, Alta Vista, Excite ve Lycos'tur. Ayrıca, hedef pazar
olan ülkelerdeki önemli arama motorlarının kullanımı da faydalı olacaktır.
Internette sitesi olan firmaların arama motorlarından faydalanmada iki
alternatifi vardır: Doğal arama sonuçlarında iyi bir yer edinmek ve arama
motorların sunduğu reklam imkanlarını kullanmak.
Değer
Zinciri
Bir endüstrideki veya işletmedeki hammadde
girdilerinin nihai ürün veya hizmetlere dönüştürülmesi aşamasında yürütülen
faaliyetleri ifade eder. Bu faaliyetlerin her biri nihai ürüne ekonomik bir
değer eklemektedirler. Bu nedenle değer zinciri, değer ekleyen faaliyetlerin
birleşimi anlamına gelmektedir.
Porter
(1985)’ın değer zinciri analizi, değer kavramının işletme düzeyinde yaratılmasını
incelemektedir. Değer zinciri analizi öncelikle işletmenin faaliyetlerini belirlemekte
ve daha sonrasında ise bu faaliyetleri ekonomik açıdan anlamlandırmaya
çalışmaktadır. Analiz dört basamaktan oluşmaktadır:
1) Stratejik
iş biriminin tanımlanması,
2)
Önemli faaliyetlerin tanımlanması,
3)
Ürünlerin tanımlanması ve
4)
Herbir faaliyetin değerinin belirlenmesi
biçimindedir.
Değer
zinciri analizinin cevap bulmaya çalıştığı sorular aşağıdaki gibidir:
Ø İşletme
hangi faaliyetleri nasıl gerçekleştirecektir?
Ø İşletmenin
ürününe değer katacak ve kendisinin endüstride rekabet etmesine imkan sağlayacak
faaliyetleri nasıl şekillendirilecektir?
Portal
Genellikle değişik konularda içerik ve
hizmetleri içeren arama motorlarıdır. Yüksek ziyaretçi hacmi reklamdan geliri
arttırdığı gibi site hizmetlerinin daha da çeşitlenmesine imkan verir. Örnek:
Yahoo!, Superonline, www.e-kolay.net, mynet.com
KAYNAKÇA
Yaman, Mete, “Internet İş Modellerinin Modern İşletmecilik
Sistemine Kattığı Değerler ve Türkiye Verileriyle Bir Uygulama”, Yüksek Lisans
Tezi, Ankara, 2005.
Akıncı, Serkan, “Elektronik Ticarette Pazarlama Stratejileri ve Bir
Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi , Antalya, 2002.
Altın, Emine, “Türkiye’de Finans
Sektöründe E-İş ve Alternatif Dağıtım Kanalları”, İstanbul, 2006.
İyiler, Zeynep, “Elektronik
Ticaret ve Pazarlama: İhracatta İnternet Zamanı:1”, İGEME, Ankara, 2009.
İNTERNET KAYNAKLARI:
http://www.makinebirlik.com/tr/internet-ihracatciya-nasil-yardimci-olur
(Erişim Tarihi 19.12.2011)
http://hnsbilisim.com/makale_haber.php?mID=1
(Erişim Tarihi 19.12.2011)
http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler/Burcu%20KES%C4%B0C%C4%B0%20-%20Halil%20EL%C4%B0BOL/Elektronik%20Ticaret%20.pdf
(Erişim Tarihi 20.12.2011)
http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler/Burcu%20KES%C4%B0C%C4%B0%20-%20Halil%20EL%C4%B0BOL/Elektronik%20Ticaret%20.pdf
(Erişim Tarihi 20.12.2011)
http://www.e-ticaretmerkezi.net/eticaretsss.php
(Erişim Tarihi: 20.12.2011)
http://www.e-ticaretmerkezi.net/eticaretsss.php
(Erişim Tarihi 20.12.2011)
http://www.belgeler.com/blg/7vf/e-is-e-ticaret
(Erişim Tarihi 25.12.2011)